POLSCY HIMALAIŚCI
Wanda Rutkiewicz (ur. 4 lutego 1943 w Płungianach, zaginęła 13 maja 1992 na stokach Kanczendzongi w Himalajach.
Ikona kobiecego himalaizmu i niedościgniony wzór dla kolejnych pokoleń wspinających się kobiet. Jako trzecia kobieta na świecie, a pierwszy Polak weszła na Mount Everest. Jako pierwsza kobieta w historii i jako pierwszy Polak zdobyła także K2.
Wspinaczkę w Himalajach i Karakorum traktowała jako konkretne wyzwanie i cel – chciała zostać pierwszą kobietą, która stanie na wszystkich ośmiotysięcznikach.
W chronologicznym skrócie:
Himalaje i Karakorum
- 1975 – kierowniczka i organizatorka kobiecej wyprawy na Gaszerbrumy. O wyprawie opowiada film pt. Temperatura wrzenia.
- 11 sierpnia – Gaszerbrum III 7946 m (wspólnie z Alison Chadwick-Onyszkiewicz, Januszem Onyszkiewiczem i Krzysztofem Zdzitowieckim). Jest to rekord wysokości pierwszego wejścia z udziałem kobiet.
- 16 października 1978 – Mount Everest (jako trzecia kobieta w historii oraz pierwszy Polak).
- 15 lipca 1985 – Nanga Parbat ścianą Diamir (wraz z Krystyną Palmowską i Anną Czerwińską – pierwsze wejście czysto kobiece).
- 23 czerwca 1986 – K2 (jako pierwsza kobieta i pierwszy Polak[9]).
- 18 września 1987 – Sziszapangma (z Ryszardem Wareckim – jako pierwsi Polacy, Elsą Ávila, Carlosem Carsolio i Ramíro Navarrete).
- 12 lipca 1989 – Gaszerbrum II.
- 16 lipca 1990 – Gaszerbrum I z Ewą Pankiewicz,
- 26 września 1991 – Czo Oju (samotnie).
- 22 października 1991 – Annapurna południową ścianą (samotnie, wejście dyskusyjne – ostatecznie udowodnione i uznane).
Zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, Czo Oju i Annapurnę.
12 maja 1992 roku partnerujący jej Carlos Carsolio zdobył szczyt Kanczendzongi. Schodząc spotkał wyczerpaną Rutkiewicz, która szykowała się do noclegu w ścianie i ataku szczytowego w kolejnym dniu. Była to ostatnia osoba, która widziała Polkę. Po latach sąd uznał, że Wanda Rutkiewicz zmarła dzień później – 13 maja.
Carsolio, również himalaista wybitny, musiał nawet odpierać ataki i zarzuty, że powinien sprowadzić Rutkiewicz do bazy. Tylko czy miał na to szansę? Wielu partnerów wspinaczkowych Polki w ostatnich latach jej życia nie chciało już jeździć z nią na wyprawy. Nieoficjalnie – obawiali się, że w kryzysowej sytuacji nie powstrzymają jej przed dalszą wspinaczką.
W maju 1992 roku przez kilka dni łudzono się, że Rutkiewicz nie zeszła do obozu, tylko poszła w drugą stronę, w kierunku Tybetu. Informację o jej śmierci podano dopiero 25 maja.
Serdecznie polecamy film dokumentalny obrazujący życie i dokonania Wandy Rutkiewicz.
Poniżej link do filmu.